Water: een kostbaar geschenk dat levensnoodzakelijk is. Met 8 tips om voldoende water binnen te krijgen.

Water is de allerbelangrijke stof die er op de aarde te vinden is. Zonder water was er geen leven mogelijk geweest. Het menselijke lichaam bestaat zelfs voor plm. 65% uit water. Daarom wordt water ook wel de bron van het leven genoemd. Het is de meest voorkomende en de meest onderzochte stof ter wereld. Daarom in dit blog meer over water.

Wat is water?

Als je vraagt wat water is, kun je dat op verschillende manieren benaderen. Scheikundig gezien is het H2O: 2 waterstofmoleculen die aan 1 molecuul zuurstof gebonden zijn. Maar weet je daarmee wat het is? Het kan in vloeibare staat zijn, bevroren of waterdamp. Allemaal datzelfde water. En water is veel meer dan H2O. Want het water dat ons lichaam gebruikt, bevat ook mineralen. Eigenlijk is water een mysterie. We weten dan wel hoe het scheikundig in elkaar zit, maar er is nog nooit een mens geweest die water in een laboratorium in elkaar heeft kunnen knutselen…

Hoe noodzakelijk is water?

Er is heel veel over te zeggen. Het is een noodzakelijke voorwaarde voor leven. Planten, dieren en mensen kunnen slechts leven doordat ze water opnemen. Zonder licht en zonder water is er geen leven mogelijk. Water is een belangrijk bestanddeel van onze lichaamscellen en het speelt een cruciale rol in allerlei lichaamsprocessen. Zonder deze kostbare vloeistof kunnen we niet leven. We bestaan zelfs voor 50-75% uit water!

Wat doet het in ons lichaam?

Eigenlijk is water overal bij betrokken. Het zit in elke cel en heeft heel veel functies. De belangrijkste functies ervan in ons lichaam hebben te maken met het vermogen van ons lichaam om bij elke veranderende omstandigheid terug te keren naar de gezonde situatie (homeostase). Daar is ons lichaam altijd op gericht. Ik noem de belangrijkste:

• Water regelt mede de water- en zouthuishouding in de cellen. Daarbij moet je denken aan allerlei mineralen, zoals magnesium, natrium en kalium. Daarmee wordt mede de bloeddruk bepaald.
• Het zorgt ook weer voor de afvoer van afvalstoffen de cel uit en spoelt giftige stoffen uit de nieren weg
• Water vervoert vitaminen en voedingsstoffen naar de cellen, weefsels en organen.
• Het vervoert zuurstof naar de cellen.
• Ook houdt het de ogen, mond en neusholtes vochtig.
• Het helpt bij het regelen van de lichaamstemperatuur.
• Daarnaast werkt het als schokbreker om de organen te beschermen.
• Het smeert de gewrichten.
• Water zorgt voor minder hongergevoel.
• Het kan helpen vetophopingen te vermijden.
• Ook zorgt water voor hydratatie van de huid, zodat deze zachter en gladder aanvoelt.

Er zijn nog veel meer functies maar dit zijn de belangrijkste. Voldoende schoon water is echt essentieel om ons gezond en slank te houden. Je zou bijna kunnen zeggen dat schoon water een medicijn is!

Hoeveel heb je nodig?

Een volwassene heeft ongeveer 30 ml water per kilo lichaamsgewicht per dag nodig. Ja, je leest het goed: WATER. Koffie, frisdrank (ook vruchtensappen!), alcohol en zwarte thee tellen niet mee. Veel mensen drinken calorieën (suikers!). Dat heeft niets te maken met zorgen voor voldoende water. Ook een overmaat aan groene thee is geen goed idee, omdat ook dat veel cafeïne en looizuur oplevert. Cafeïne kan zorgen voor verhoogde aanmaak van stresshormonen (cortisol) en meer verzuring. Looizuur heeft meer uitscheiding van mineralen tot gevolg. Let er dus op dat je niet té veel water drinkt omdat je daardoor ook veel vitamines en mineralen weer uitplast. Heel veel water in één keer kan zelfs levensbedreigend zijn.

Wat gebeurt er als je te weinig drinkt?

Veel mensen hebben moeite om voldoende water te drinken. Ze zeggen dat ze geen dorst hebben en drinken daarom niet. Hoe vreemd het misschien ook klinkt: dat is vaak een teken dat je de dorstprikkel te vaak genegeerd hebt. Je lichaam reageert dan niet meer met de waarschuwing dat je dorst hebt. Mensen die zeggen dat ze geen dorst hebben, blijken een flink tekort aan vocht te hebben. Toch kunnen heel veel klachten eenvoudig worden verholpen door… meer water te gaan drinken. Sta er eens bij stil of de volgende uitspraken (of dergelijke uitspraken) voor jou waar zouden kunnen zijn:

• Je bent niet ziek, je hebt dorst.
• Je bent niet moe, je hebt dorst.
• Je bent niet depressief, je hebt dorst.
• Je hebt geen pijn, je hebt dorst.
• Je hebt geen trek, je hebt dorst. Vreemd genoeg verwart ons lichaam dorst met trek. Daarom is het een goed advies om bij trek eerst één of twee glazen water te drinken. Heb je daarna nog steeds trek, dan is het waarschijnlijk echt een behoefte aan voedsel. Maar heel vaak is de trek dan verdwenen: je had dorst.

Als je de dorstprikkel genegeerd hebt, maar wel regelmatig gaat drinken, kan de dorstprikkel na een paar weken weer terugkomen. En klachten kunnen verdwijnen!

Hoe weet je of je te weinig drinkt?

Als je te weinig drinkt, zeker als het warm weer, kun je allerlei klachten krijgen. De belangrijkste directe verschijnselen zijn hoofdpijn, vermoeidheid, donkere urine hebben (en/of veel minder urine) of vocht vasthouden in de enkels. Dat zijn allemaal tekenen dat de vocht- en mineraalhuishouding van je lichaam verstoord zijn. Ernstigere signalen zijn spierkramp, bloeddrukdaling, hartkloppingen, spierpijn, verwardheid, en uiteindelijk orgaanfalen en zelfs shock. Het zal duidelijk zijn dat voldoende water van levensbelang is!

Is de hele dag door drinken een goed idee?

Een aantal jaar geleden deden de flesjes water hun intrede. Opeens liepen veel mensen de hele dag slokjes te drinken om maar aan voldoende vocht te komen. Natuurlijk is het prima om zo meer vocht binnen te krijgen, maar er zijn ook kanttekeningen bij te plaatsen:

• De plastic flesjes zijn niet ongevaarlijk. Vaak bevatten ze weekmakers, BPA en daarmee xeno-oestrogenen die onze hormoonhuishouding in de war kunnen maken. Hieronder kom ik nog terug op flessenwater.
• Om de cellen ‘wakker’ te houden en zo de water- en zouthuishouding op orde te houden, is het beter om niet de hele dag slokjes te drinken. Je kunt beter een paar keer een paar glazen water tegelijk drinken. In de EetLijn Methode hebben we daarvoor een schema. Zo ben je er altijd zeker van dat je voldoende water binnen krijgt. Bulkdrinken dus.

Hoe schoon of vuil is ons water?

We horen veel over waterverontreiniging. Desondanks is het Nederlandse leidingwater het schoonste ter wereld.  Dat betekent vooral dat er geen ziekmakende bacteriën in zitten. In Nederland kun je gerust water uit de kraan drinken zonder direct ziek te worden, wat in veel andere landen niet het geval is. Toch zijn er de laatste 60 jaar wel veel chemische stoffen in gebruik genomen die uiteindelijk in ons grondwater én ook in het leidingwater terecht komen. Je kunt dan denken aan medicijnen (zoals o.a. antidepressiva, antibiotica en anticonceptie), drugs, röntgencontrastmiddelen, chloor, kwik, kunstmest, oplosmiddelen, pesticiden, cosmetica en schoonmaakmiddelen.

Xeno-biotica

Deze stoffen worden ook wel xeno-biotica genoemd. Dat betekent: vreemd voor het leven. Ze zijn schadelijk voor ons lichaam omdat deze stoffen verstorend werken op ons hormonale systeem. Ze kunnen moeilijk afgebroken worden door het milieu en evenmin door ons lichaam. Zowel de lucht als de oceanen, ons voedsel, het grondwater en ook ons leidingwater bevat helaas tegenwoordig heel wat van deze stoffen.
Misschien denk je: Maar de waterleidingbedrijven zuiveren het water toch? Jazeker, maar er zitten tegenwoordig zo veel van deze xeno-biotica in het grond- en oppervlaktewater, dat de waterzuiveringsbedrijven het er niet meer helemaal uit kunnen filteren. Het waterleidingbedrijf Vitens heeft enige tijd geleden niet voor niets de noodklok geluid!

Welke invloed heeft het materiaal van de waterleidingen?

Dan is er nog het probleem van de waterleidingen zelf. Een tijdje terug was in het nieuws dat sommige oude waterleidingen (o.a. in Amsterdam) nog van lood waren, waardoor er ook lood in het drinkwater terecht kwam. Lood is zéér neurotoxisch (ziekmakend voor de hersenen), zeker voor kinderen. Sommige nieuwe leidingen zijn van plastic of gecoat met epoxyhars. Deze bevatten hormoonverstorende stoffen. Dus ook de waterleidingen zelf kunnen een bron van gevaar vormen!

Dan maar zelf je water filteren?

Waterfilters staan zeer in de belangstelling. Er is veel voor te zeggen om je drinkwater te filteren. Ik zou zelf niet anders meer willen. Let er dan wel op hoe je dat doet. De ene waterfilter is de andere niet. Er zijn verschillende systemen om water te filteren. Het is belangrijk om een systeem te kiezen dat de mineralen calcium, kalium en magnesium in het water laat. Dit zijn waardevolle mineralen voor o.a. een gezonde bloeddruk. Bij filtersystemen die werken met omgekeerde osmose worden deze eruit gefilterd. Bovendien gaat er bij deze manier van filteren ¼ van het water verloren. Verder zijn er filterkannen die niet veel doen. Zo zorgen waterfilters van Brita dat alleen calcium eruit gehaald wordt, wat niet wenselijk is. En de meeste chemische stoffen blijven erin. Zerowater levert waterfilters die wel werkzaam zijn, maar ook de mineralen uit het water filteren. Het is wel mogelijk om die via een mineralenoplossing (Vitals ConcenTrace) weer toe te voegen.

Waterfilters op je kraan

Tot slot wil ik waterfilters onder de aandacht brengen die je op je kraan kunt aansluiten. Er zijn verschillende goede merken zoals Berkey en EWO. Dit zijn allemaal goede, maar helaas prijzige systemen. Ze werken op basis van actieve kool en laten de mineralen in het water. Zelf gebruik ik het eSpring waterfilter wat door de N.S.A. als een van de beste filters ter wereld is bestempeld. Dat werkt met een koolstofblok en met een UVlamp waardoor 99,99% van alle schadelijke stoffen en watergedragen virussen en bacteriën eruit gefilterd worden. Als dergelijke filters niet mogelijk of te prijzig zijn, kan Zerowater een goed alternatief zijn. Als je overweegt om je water te gaan filteren, onderzoek dan goed wat een filter precies doet en hoe. Een waterfilter kan zeker de moeite lonen als je ontdekt wat je allemaal thuis door een waterfilter uit het water kunt filteren aan o.a. anticonceptie, antibiotica, pijnstillers, chloor, lood, koper, pesticiden!

Water uit de kraan of flessenwater?

Sommige mensen denk dat je, gezien alle verontreiniging, dan maar beter flessenwater kunt nemen. Het klinkt ook heel gezond: bronwater. Helaas kan ook dat hormoonverstorende stoffen bevatten. Al is het alleen al door de plastic flessen waarin het verkocht wordt. Voor de productie daarvan zijn veel grondstoffen nodig (o.a. olie en water). En die flessen komen ook weer in het milieu terecht. Ook glazen flessen hebben een grote ecologische footprint. De kartonnen pakken bevatten een soort lijmlaagje aluminium aan de binnenkant, wat ook niet bepaald bijdraagt aan onze gezondheid. Aan het water zelf zijn vaak synthetische vitamines, mineralen en spoorelementen toegevoegd. Dat klinkt mooi, maar is het niet omdat het synthetisch is. Als er dan ook nog synthetische zoetstoffen in zitten, is er van gezond water helemaal niets meer over. Bovendien blijken sommige soorten, zoals Spa Blauw, ontzettend verzurend te zijn. Dus: bezint eer ge begint met flesjes water. Hoe verleidelijk het ook allemaal klinkt!

Wat kun je doen om voldoende (schoon) water binnen te krijgen?

Er zijn veel dingen die je zelf kunt doen om voldoende water binnen te krijgen. Maak nieuwe gewoontes. Dan zie je hoe makkelijk het eigenlijk is. Ik geef je wat tips.

1. Houd eens bij hoeveel water je op een dag drinkt en wanneer. Dan kun je ontdekken waar verbetering mogelijk is.
2. Als je weg gaat, neem dan een drinkfles met water mee. Kies dan wel een fles van RVS of glas.
3. Drink na het opstaan twee glazen water. In de EetLijn Methode gebruiken we het water-zoutprotocol.
4. Zet een kan water neer in ruimtes waar je vaak bent, bijvoorbeeld op je werk. Dat nodigt uit tot drinken.
5. Drink voor elke maaltijd een groot glas water. Dit zorgt voor structuur in je vochtintake en het helpt ook om minder te eten en helpt bij de spijsvertering.
6. Geef je water een smaakje met fruit, groente en kruiden of specerijen, zoals limoen, munt, kaneel, citroen, cranberries, sinaasappel, steranijs, komkommer, dille, grapefruit, rozemarijn, mandarijn, basilicum. Probeer nieuwe combinaties uit!
7. Denk eraan dat je beter lauw of warm water kunt drinken, in ieder geval niet ijskoud. Dit is beter voor je spijsvertering. Als je het koud drinkt, moet je lichaam veel energie verbruiken om het op te warmen. Als je toch al spijsverteringsklachten hebt, is lauw water zeker beter. Ook als het buiten warm is (of misschien juist wel dan!) is het daarom beter om lauw water te nemen en niet ijskoud.
8. Drink vlak voor het slapen gaan nog een glas water. Dit kan veel goeds doen voor je gezondheid. Het helpt je lichaam het vocht- en mineralenverlies van de afgelopen dag aan te vullen. Bovendien is water een natuurlijke calorieverbrander. Als je koud water drinkt, heeft je lichaam energie nodig om het op te warmen. Die verhoogt je metabolisme. Doe dit alleen wanneer je spijsvertering goed werkt, anders kun je er klachten door krijgen. Daarnaast kan het drinken van water voor het slapengaan o.a. beenkrampen tijdens de nacht helpen voorkomen, evenals het helpen voorkomen van een hartaanval of beroerte.

Water is echt een kostbaar en onontbeerlijk geschenk. Laten we er ons voordeel mee doen én er zuinig op zijn, zowel voor onze gezondheid als voor het milieu!

Wil je meer weten over de EetLijn Methode? Stuur dan een mailtje naar nettie.bom@deeetlijn.n